МОНГОЛ УЛСЫН ЕРӨНХИЙЛӨГЧИЙН 2017 ОНЫ СОНГУУЛЬД МОНГОЛ АРДЫН НАМААС НЭР ДЭВШИГЧИЙН “МОНГОЛ ТӨР-МОНГОЛ ГЭР” МӨРИЙН ХӨТӨЛБӨР

МОНГОЛ УЛСЫН ЕРӨНХИЙЛӨГЧИЙН 2017 ОНЫ СОНГУУЛЬД МОНГОЛ АРДЫН НАМААС НЭР ДЭВШИГЧИЙН "МОНГОЛ ТӨР-МОНГОЛ ГЭР” МӨРИЙН ХӨТӨЛБӨР

 

Уналтаас өсөлт өөд давших, Хагарлаас нэгдэл рүү дэвших, Ард түмнийхээ итгэл сэтгэл, захиас даалгаврыг ухамсарлан, Монгол Улсын иргэн Миеэгомбын ЭНХБОЛД би "МОНГОЛ ТӨР-МОНГОЛ ГЭР” мөрийн хөтөлбөрөө өргөн барьж байна.

Монгол Улс бол монголчууд бидний гэр орон юм. Бид эх орноо УЛС ГЭР гэж хүндэтгэн ойлгодог ард түмний үр сад. Бид өвөг дээдсээсээ өвлөж ирсэн "Гэрээ засаад төрөө зас” хэмээх эрхэм сургаалтай үндэстэн.

 

Манай Монгол бол эвдрэлцэх бүртээ уруудсан, эвлэх бүртээ өөдөлж мандсан түүхтэй. Улс гэрийнхээ маргаашийн төлөө монголчууд бид юу хийх ёстой вэ? Ирээдүй хэмээх нэгэн зүг рүү харж, хөгжил гэдэг нэг л оргилд хүрэх нь монгол хүн бүрийн хүсэл юм. Бид нэг түүхтэй, нэг зорилготой, нэг эх оронтой, нэгдмэл нэг үндэстэн. Нэг тэнгэрийн доор, нэгэн цаг үед амьдарч байгаа элгэн монголчууд бид эв саналаа нэгтгэн, хямрал хүндрэлийг хамтдаа давах болно. Одоо ам нийлж шүүмжлэх төдий бус гар сэтгэл нийлж ажиллах цаг. Өнөөдөр эвдэрч хагарах биш эвлэрч ойлголцох цаг.

 

Наян нэгэн уньтай, наранд өргөсөн тоонотой монгол гэрийг ганцхан хүн барьж чаддаггүй. Монголчууд бидний чин хүсэл, гэгээн зорилго, эв нэгдэл ямарч үгүйсгэлээс илүү, ямарч үгнээс хүчтэй билээ.

 

МОНГОЛЧУУД БИД БИЕ БИЕТЭЙГЭЭ БИШ, ХЯМРАЛ ХҮНДРЭЛТЭЙ ТЭМЦЭЖ ЯЛАХ ЁСТОЙ.

 

2016 онд ачааны хүндийг Ардын намд итгэж даатгасан ард түмэн маань ажлын үр дүнг ч Ардын намаас нэхэх болно. Энэ бол итгэл найдвар төдийгүй их хариуцлага, том даалгавар юм.

 

Энэхүү даалгаврыг би улс гэрийнхээ ТООНО, УНЬ, ХАНА, БАГАНА, ҮҮД гэсэн үндсэн таван хэсгээр төлөөлүүлж, "МОНГОЛ ТӨР-МОНГОЛ ГЭР” мөрийн хөтөлбөр болгон Танд хүргэж байна. Энэ тав нийлж байж голомтондоо галтай, хоймортоо эзэнтэй, уяан дээрээ морьтой, элэг бүтэн, туурга тусгаар МОНГОЛ болно.

 

Өндөр босготой, өлзийт хийморьтой "МОНГОЛ ГЭР-МОНГОЛ ТӨР”-ийн голомт ариун, хийморь өөдөө байх болтугай!

 

 

1. ТООНО: ҮНДЭСНИЙ ЭВ НЭГДЭЛ, МОНГОЛ БАХАРХАЛ

 

Монгол гэрийн олон бүрдэл хэсгийн оргил нь тооно билээ.

 

НЭГДМЭЛ ЗОРИЛГОТОЙ МОНГОЛЫН ЕРӨНХИЙЛӨГЧ

 

Нийгмийн оюун санааны нэгдмэл байдлыг баталгаажуулах, эв нэгдэл, итгэлцэл, ёс суртахууныг дээшлүүлэх, сахилга хариуцлагыг нэмэгдүүлэх, үндэсний эв эеийг бэхжүүлэх үзэл санааг мөрдлөг болгоно.

 

ҮНЭТ ЗҮЙЛТЭЙ МОНГОЛ

 

Үндэсний бахархал, эх оронч үзлийг үнэт зүйлээ болгосон иргэн төлөвшүүлэх бодлогыг тууштай хэрэгжүүлнэ.

 

ЭВ НЭГДЛИЙН СУУРЬ

 

Хууль дээдлэх зарчим, шударга ёс, баялгийн тэгш хуваарилалт нь үндэсний эв нэгдлийг хангах бат бэх суурь гэж үзнэ.

 

УЛС ТӨРИЙН ЭЕРЭГ СОЁЛТОЙ ЕРӨНХИЙЛӨГЧ

 

Ерөнхийлөгч, УИХ, Засгийн газрын тэнцвэртэй, харилцан ойлголцсон улс төрийн зөвшилцөлийг хуулийн хүрээнд хангана. Иргэний нийгмийн байгууллагуудтай идэвхтэй хамтран ажиллана.

 

БҮЛЭГЛЭЛИЙН БУС БҮГДИЙН ЭРХ АШИГ

 

Төрийн бодлого, үйл ажиллагаанд улс төр бизнесийн явцуу бүлэглэл нөлөөлөхийн эсрэг тууштай зогсож, ард түмний эрх ашгийг эн тэргүүнд тавина.

 

ХАРИУЦЛАГАТАЙ, "ШИЛЭН” НАМ

 

Улс төрийн намын үйл ажиллагаа, санхүүжилтийг ил тод, хяналттай болгоно. Улс төрийн намуудын төлөвшлийг хангах эрх зүйн шинэ орчин бүрдүүлнэ. Төрийн өндөр албан тушаалтнуудад тооцох хариуцлагын тогтолцоог шинэчилнэ.

 

ХИЧЭЭН ДАГАХ ДҮРЭМТЭЙ МОНГОЛ ХҮҮХЭД

 

Үндэсний уламжлалт арга барилд тулгуурлан хүүхдийг монгол хүн болгон төлөвшүүлэх дүрэм боловсруулж, мөрдлөг болгох зарлиг гаргана.

 

ЧӨЛӨӨТ ХЭВЛЭЛД ЭЭЛТЭЙ ЕРӨНХИЙЛӨГЧ

 

Хэвлэлийн эрх чөлөөг хязгаарлаж буй аливаа хуулийн зохицуулалтуудыг залруулна. Нийгмийн хариуцлагаа ухамсарласан, хараат бус, мэргэшсэн сэтгүүл зүйг төлөвшүүлэхэд дэмжлэг үзүүлнэ. Нийгмийг соён гэгээрүүлэх чиглэлд хэвлэл мэдээллийн байгууллагатай хамтран ажиллана.

 

2. ХАНА: ХАРИУЦЛАГАТАЙ, ШУДАРГА, ТОГТВОРТОЙ ЗАСАГЛАЛ

 

Монгол гэрийн хана туурга хамаг бүхнийг хамгаалан нөмөрлөх үүрэгтэй.

 

ҮНДСЭН ХУУЛИА АРД ТҮМНЭЭСЭЭ АСУУНА

 

Засаглалын төгөлдөршил, төрийн хариуцлага, хяналт тэнцлийг боловсронгуй болгох, тогтвортой байдлыг хангах шаардлагад үндэслэн Үндсэн хуулийн нэмэлт өөрчлөлтийг ард түмнээсээ асууж шийдвэрлүүлнэ.

 

МЭРГЭШСЭН ТӨРИЙН АЛБА

 

Төрийн алба оновчтой бүтэцтэй, мэргэшсэн, чадварлаг, хариуцлагатай, тогтвортой ажиллах нөхцөл бүрдүүлнэ. Төрийн албан хаагчдыг зөв хандлагатай, ёс зүйтэй, сахилга хариуцлагатай, бүтээмжтэй болгох, ажлын арга барилын шинэ соёлыг бүх түвшинд хэвшүүлнэ. Ажиллах орчин, нийгмийн баталгааг нь сайжруулах бодлогыг тууштай дэмжинэ.

 

АВЛИГАТАЙ ХОЛБОГДСОН БОЛ АХИАД ТӨРД ИРЭХГҮЙ

 

Авлигын гэмт хэрэгт оноох ялын бодлогыг чангатгана. Авлигын гэмт хэрэгт холбогдож, ял эдэлсэн бол төрд ажиллах эрхийг бүх насаар нь хасна. Авлига бол манай нийгмийн хорт хавдар. Хорт хавдрын эс бүрийг суга татан хаяхаас өөр эмчилгээ байхгүй хэмээн хатуу тэмцэнэ.

 

ТӨРИЙН АЛБАНД ШУДАРГА ЗАРЧИМ, ЖИГД ТӨЛӨӨЛӨЛ

 

Төрийн албаны сонгон шалгаруулалт, томилгоо, байршуулах, сэлгэн ажиллуулах, дэвшүүлэх үйл явцад нийгмийн бүлгүүдийн төлөөллийг жигд хангах захиргааны шударга зарчмыг харгалзана.

 

ХУУЛЬ САХИУЛАГЧДЫН ХАРИУЦЛАГЫГ ЧАНГАТГАНА

 

Иргэдэд ялгавартай хандаж, хүний эрх зөрчсөн, мэргэжлийн болон ёс зүйн алдаа гаргасан, гэмт хэрэгт холбогдсон нь тогтоогдсон бүх шатны шүүгч, прокурор болон бусад холбогдох албан тушаалтанд оногдуулах хариуцлагыг чангатгах эрх зүйн орчинг бүрдүүлнэ.

 

ШҮҮХ ШҮҮНЭ. УЛС ТӨР, УЛС ТӨРЧ ОРОЛЦОХГҮЙ

 

Хууль сахиулах болон шүүхийн үйл ажиллагаанд хүний эрх, эрх чөлөө, хууль ёсыг бүрэн хангуулж, улс төрийн нөлөөллөөс ангид байх зарчмыг чанд сахиулж ажиллана. Хууль сахиулах, шүүхийн ажиллагаа улс төрөөс ангид байх зарчмыг тунхаг яриа биш ажил хэрэг болгоно.

 

ШУДАРГА ШҮҮГЧ, ШУДАРГА ШИЙДВЭР

 

Шүүгчдийг сонгон шалгаруулахад нөлөөллөөс ангид, мэргэшил, ёс зүй, зан суртахууны төлөвшлийг шалгуур болгох, шүүгч бүр дээр үнэлгээ өгөх, үүрэг хариуцлагыг сайжруулах хууль эрх зүйн орчин бүрдүүлнэ. Шүүхийн ерөнхий зөвлөлийн эрх, үүргийг нарийвчлан тогтоох замаар хууль дээдэлсэн, шударга, хариуцлагатай шүүхийг төлөвшүүлэх хууль эрх зүйн орчинг боловсронгуй болгоно.

 

ЭРЭН СУРВАЛЖИЛЖ, ЭРГҮҮЛЭН АВЧИРНА

 

Бүс нутаг, олон улсын цагдаа хүчний байгууллагуудтай илүү нягт, идэвх уялдаатай хамтран ажиллаж улсад их хэмжээний хохирол учруулаад гадаадад оргон зайлсан этгээдүүдийг эрэн сурвалжилж, эргүүлэн эх оронд нь авчрах ажиллагааг дэмжиж ажиллана.

 

ЭЗНЭЭ ОЛСОН ШАГНАЛ

 

Ажил үйлс, авьяас чадвараа шударгаар, ил тод үнэлүүлэн шагнуулах боломжийг иргэн бүрт олгож, шагналын нэр хүндийг өсгөнө.

 

3. УНЬ: ЭРҮҮЛ, БОЛОВСРОЛТОЙ, ЭРХ ТЭГШ, ЧИНЭЭЛЭГ МОНГОЛ ХҮН

 

Унь мод урт богино байдаггүй. Унь бүрийн толгой тэнгэрт тэмүүлж, тооно тойрон уулздаг.

ТӨРИЙН АНХААРАЛД МОНГОЛ ХҮН

 

Иргэдийн амьдралын чанарыг дээшлүүлэх, хүн амаа өсгөх, гэр бүлийн тогтвортой байдлыг хадгалах бодлогыг чухалчилна.

 

ЭРҮҮЛ САРУУЛ, ЭЛЭГ БҮТЭН МОНГОЛ

 

Эрүүл мэндийн салбарын үйлчилгээг сайжруулж, санхүүжилтийн эх үүсвэрийг боловсронгуй болгон, менежментийг олон улсын жишигт нийцүүлэн шинэчлэх бодлого санаачлан Засгийн газарт чиглэл болгоно. Эрүүл мэндийн салбарын техник, технологи, орчныг сайжруулах, эмч ажиллагсдын ур чадвар, зөв хандлага, хариуцлага, үр дүнг чухалчлах бодлогыг дэмжиж, үйлчилгээний чанар хүртээмжийг дээшлүүлэхийг шаардаж ажиллана.

 

УРЬДЧИЛАН ХАМГААЛНА

 

"Монгол хүний эрүүл мэндийг урьдчилан хамгаалах” үндэсний хөтөлбөр шинэчлэн санаачилж, хэрэгжүүлэхийг Засгийн газарт чиглэл болгоно.

 

БҮХ НИЙТИЙН БИЕИЙН ТАМИР

 

Багийн, оюуны болон өвлийн спорт, нийтийн биеийн тамирыг түгээн дэлгэрүүлэхэд анхаарна.

 

ӨРСӨЛДӨХ ЧАДВАРТАЙ МОНГОЛ ХҮН

 

Ерөнхий боловсролыг тогтвортой төрийн бодлогоор дэмжих, нэн ялангуяа байгалийн шинжлэлийн хичээлийг шинэ шатанд гаргах, монгол хүний дэлхийд өрсөлдөх суурийг бэхжүүлэх хууль эрх зүйн орчинг боловсронгуй болгоно.

 

ОРЧИН ҮЕИЙН МОНГОЛ ХҮҮХЭД

 

Хүүхэд багачуудыг үндэсний соёл, монгол дархлаатай иргэн болгон хүмүүжүүлэх, чөлөөтэй уран бүтээл туурвих, шинэ технологитой танилцан бодит сургалтад хамрагдаж, туршлага хуримтлуулахыгдэмжинэ.

 

МОНГОЛЫНХОО ӨВИЙГ ИВЭЭЛДЭЭ АВНА

 

Монголын түүх, соёлын биет болон биет бус өвийг хадгалан хамгаалах, сурталчилах үйл ажиллагааг ивээлдээ авч, музейн орчин, нөхцөлийг олон улсын жишигт нийцүүлэх ажлыг дэмжинэ.

 

ДЭЛХИЙН БОЛОВСРОЛЫГ ЭХ ОРОНДОО

 

Олон улсын хэмжээнд үнэлэгдэх чанартай боловсролыг эх орондоо зардал багатай эзэмших боловсролын менежментийн тогтолцооны эрх зүйн орчинг сайжруулна.

 

ГАДААДАД СУРАЛЦАХ БОЛОМЖ

 

Олон улсын нэр хүндтэй тэргүүлэх их дээд сургуульд элсэн суралцах боломжийг өргөжүүлнэ.

 

ЗАЛУУЧУУДАА ДЭМЖИНЭ

 

"Залуучууд-ажил эрхлэлт”, "Залуучууд-орон байр”, "Залуучууд-бүтээлч хөгжил”, "Оюутан-дотуур байр” цогц хөтөлбөрийг санаачлан хэрэгжүүлэхийг Засгийн газарт чиглэл болгоно.

 

БИЗНЕСИЙН БОЛОВСРОЛЫГ БАГААС НЬ

 

Иргэний боловсролыг дэмжин хүүхэд залуучуудад бизнесийн суурь боловсрол олгох санаачилга гарган хөрөнгө оруулагч иргэд бий болгоход анхаарна.

 

МАЛЧДАА УРАМШУУЛНА

 

Малчдын хөдөлмөрийг хөнгөвчлөх, урамшуулах бодлогыг дэмжиж хууль, эрх зүйн орчинг сайжруулна.

 

ХҮРТЭЭМЖТЭЙ НИЙГМИЙН ХАМГААЛАЛ

 

Өндөр настан, нийгмийн эмзэг бүлэг, хөгжлийн бэрхшээлтэй иргэдийн нийгмийн хамгааллын талаарх Засгийн газрын бодлогыгдэмжиж, монгол хүний үнэ цэнийг хадгална.

 

БАГШ, ЭМЧИЙН ҮНЭЛЭМЖ ДЭЭШИЛНЭ

 

Боловсрол, эрүүл мэндийн ажилтнуудын хөдөлмөрийн үнэлэмжийг дээшлүүлэх, нийгмийн асуудлыг шийдвэрлэхэд онцгойлон анхаарна.

 

ЭМЭГТЭЙЧҮҮД ШИЙДВЭР ГАРГАНА

 

Жендэрийн тэгш байдлыг хангах, эмэгтэйчүүдийг шийдвэр гаргах түвшин дэх оролцоог нэмэгдүүлэх аливаа санал санаачилгыг дэмжинэ.

 

ЭХ ҮРСИЙН БОДЛОГО

 

Эхчүүдийн төрөхийн өмнөх, төрсний дараах болон хүүхдээ өсгөхөд шаардагдах нийгэм хамгааллын үйлчилгээг хүртээмжтэй болгох, эмэгтэйчүүдийн дунд элбэг тохиолдож байгаа хорт хавдрын эрсдэлийг бууруулах зорилгоорурьдчилан сэргийлэх үзлэгт хоёр жил тутамд бүрэн хамруулах чиглэлээр Засгийн газраас хэрэгжүүлж байгаа эх үрсийн бодлогыг бүх талаар дэмжиж ажиллана.

 

ДАЯН ДЭЛХИЙН МОНГОЛЧУУД

 

Гадаадад ажиллаж, амьдарч байгаа монголчуудаа дэмжсэн, тэдний эрх ашгийг хамгаалсан Засгийн газрын бодлого, үйл ажиллагааг дэмжинэ.

 

ШИНЖЛЭХ УХААНД ДЭМЖЛЭГ, ТЕХНОЛОГИД САНХҮҮЖИЛТ

 

Шинжлэх ухаан, технологийн салбарын санхүүжилтийн дотоодын нийт бүтээгдэхүүнд эзлэх хувь хэмжээг бүс нутгийн дундаж жишигт ойртуулах эрх зүйн орчин бүрдүүлнэ. Технологи, мэдлэг бий болгох, импортлох тогтолцоог бүрдүүлэх зорилгоор төр, хувийн хэвшил хамтарсан аливаа санал санаачилгыг дэмжиж, шилдэг инноваторуудыг төр, бизнесийн салбарт ажиллуулах хөтөлбөр боловсруулж хэрэгжүүлэхийг Засгийн газарт чиглэл болгоно.

 

ЭХ ОРНЫ ДУУДЛАГА

 

Дэлхийн шилдэг их, дээд сургууль, эрдэм шинжилгээ, судалгааны байгууллага, компаниудад ажиллаж байгаа мэргэжилтнүүдээ урьж, ур чадварыг нь ашигладаг санаачилгыг өрнүүлнэ.

 

УЛААНБААТАР УЛС ГЭРИЙН НЭРИЙН ХУУДАС

 

Нийслэл хотын хөгжлийг төлөвлөх, бодит ажил болгох, гүйцэтгэлд нь хяналт үнэлгээ хийхэд орон нутгийн засаг захиргаа, төрийн байгууллага, хувийн хэвшил, иргэний нийгэм, иргэдийн хамтын оролцоог дэмжинэ. Нийслэл хотын хөгжлийг дэмжсэн эрх зүйн орчинг боловсронгуй болгоно.

 

БҮТЭЭН БАЙГУУЛАЛТААР БҮСЭЭ ТЭЛСЭН ХОТ

 

Улаанбаатар хотын төвлөрлийг сааруулах, суурьшлын шинэ бүс,дагуул хот бий болгох, Хөшигийн хөндийг дагасан шинэ бүтээн байгуулалтыг дэмжинэ.

 

ТӨМӨР ЗАМЫН ШИНЭ ЧИГЛЭЛ

 

Улаанбаатар хотын тээврийн хөдөлгөөний түгжрэлийг бууруулах, хүн, ачаа тээврийн шинэ чиглэл бий болгох зорилгоор хотыг тойрон гарахтөмөр зам барих Засгийн газрын үйл ажиллагааг бодлогоор дэмжинэ.

 

4. БАГАНА: БАЯЛАГ БҮТЭЭГЧ ДУНДАЖ ДАВХАРГА

 

Багана бол монгол гэрийн тулгуур юм. Тогтвортой, өсөлттэй эдийн засаг бол улс гэрийн маань багана.

 

ӨРСӨЛДӨХ ЧАДВАРТАЙ ДУНДАЖ ДАВХАРГА

 

Бүтээлч, өрсөлдөх чадвартай, бүтээмжтэй, нийгэмэдийн засгийн аливаа эрсдэлийг даван туулах чадамжтай нийгмийн дундаж давхаргыг өргөжүүлэх бодлого баримтална.

 

ХЯМРАЛЫГ ЦЭГЛЭНЭ

 

Эдийн засгийн суурь үзүүлэлтүүдийг ойрын хугацаанд эрс сайжруулах ТОГТВОРТОЙ БОДЛОГО Засгийн газар, УИХ-тай хамтран хэрэгжүүлнэ. Монгол Улс, монголчууд нэг зорилгод нэгдэн ажиллаж, хямрал хүндрэлийг хамтдаа давна.

 

УНАЛТААС ӨСӨЛТ ӨӨД

 

"Сэхээн амьдруулах”-аас "энгийн тасагт” шилжсэн эдийн засгаа "эмнэлгээс гаргах” шийдвэр бүрийг тууштай дэмжин ажиллана.

 

ИТГЭЛИЙГ ЭРГҮҮЛЖ, ХӨРӨНГӨ ОРУУЛАЛТЫГ СЭРГЭЭНЭ

 

Гадаадын хөрөнгө оруулагчдын итгэлийг сэргээж, хөрөнгө оруулалтыг дэмжин ажиллана.

 

АЖ ҮЙЛДВЭРИЙН ПАРКИЙГ АЖИЛ БОЛГОНО

 

Нүүрс боловсруулах, нийлэг хий, шатахуун орлох бүтээгдэхүүн гаргах, сэргээгдэх эрчим хүчний нөөцөө ашиглах төслүүдийг дэмжинэ. Аж үйлдвэрийн паркийг цаасан дээр биш газар дээр нь байгуулахыг УИХ, Засгийн газарт чиглэл болгож хамтран ажиллана.

 

ҮНДЭСНИЙ БҮТЭЭМЖ ҮНДЭСНИЙ ЭДИЙН ЗАСАГ

 

Судалгаа шинжилгээнд суурилсан, өөрийгөө тэтгэх чадвартай эдийн засгийн тогтолцоог бүрдүүлэх замаар хөрөнгө оруулалтыг татах, олон улсын зах зээлд гарах, өрсөлдөх чадвартай дотоод нөөц бололцоондоо тулгуурласан эдийн засгийн бүтээмжийг нэмэгдүүлэхэд анхаарна.

 

ТӨРӨЛЖСӨН ЭДИЙН ЗАСАГ

 

Монгол Улсын эдийн засгийн уул уурхайн салбараас хэт хамаарлыг бууруулах чиглэлээр хөдөө аж ахуй, аялал жуулчлал, үйлдвэрлэл, эрчим хүчний салбарыг дэмжих бодлогыг бодит ажил болгохыг Засгийн газраас шаардаж ажиллана.

 

ШИНЭ ҮЙЛДВЭРЖИЛТИЙН БОДЛОГО

 

Сэтгэгдэл:

Сэтгэгдэл нэмэх